Airgead (an miotal)

 

Airgead: Is é an t-airgead, nó an t-airgead geal, dúil cheimiceach uimhir a seacht is dhá scór, agus is é an giorrúchán a sheasas don airgead sna foirmlí ceimiceacha ná Ag. Ceann de na miotail lómhara i ngrúpa uimhir a haon déag i dtábla peiriadach na ndúl é an t-airgead, in éineacht leis an gcopar agus an t-ór.

Miotal bog insínte é an t-airgead, agus loinnir gheal ann, mar is eol do na daoine go coitianta. Tagann smúid air, áfach, nuair a bhíos comhdhúile sulfair ag dul i bhfeidhm air. Seoltóir maith teasa agus leictreachais é an t-airgead geal – le fírinne is é an seoltóir leictreachais is fearr atá ann, ach ar ndóigh tá sé chomh tearc, chomh daor, is nach féidir úsáid a bhaint as sa ghléasra leictreonach chomh minic is mar a bhaintear as an gcopar.

Is é an meáchan adamhach atá ag an airgead geal ná 107.87 aonad. D’fhéadfá an tátal a bhaint as sin gurb é airgead geal a hocht is cúig scór, nó ¹⁰⁸Ag, an t-iseatóp is coitianta, ach dá mbainfeá, bheifeá sa mhícheart. Nó is iad an dá iseatóp cobhsaí atá ann ná airgead geal a seacht is cúig scór (¹⁰⁷Ag, tuairim is 52 % d’airgead geal an dúlra) agus airgead geal a naoi is cúig scór (¹⁰⁹Ag, tuairim is 48 % d’airgead geal an dúlra). Is radanúiclíd shaorga é airgead geal a hocht is cúig scór.